Pirandello’yu Hatırlarken

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak I

İtalyan yazar Luigi Pirandello, 1929 yılında sahnelenen Beni İstediğin Gibi adlı oyununda, insanlardaki güçlü inanma isteğinin, onları nasıl gerçekleşmesi imkânsız şeylere inandırdığını anlatır. Oyunun kahramanı Cia, on yıl önce yaşanmış bir savaş sırasında kaybolmuş bir kadının, deyim yerindeyse ‘yerine geçmiş’tir. Ne var ki onun istemeyerek kabul ettiği, aslında inanılması da pek mümkün olmayan bu rolü, çevresindeki herkes gerçek olarak kabul eder. Kadın, gerçek Cia’nın on yıl önce yapılmış portresindeki kadına çok ama çok benzemektedir.

‘Altılı Masa’ Partileri ve Muhalefetin Cumhurbaşkanı Adayı Konusu

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak II

İlginç bir şekilde tüm ‘Altılı Masa’ partileri cumhurbaşkanı adayının kim olacağı konusunda oldukça uzun bir süre sessiz kalmayı tercih ettiler. Oysa örneğin aynı Altılı Masa, aylar süren çalışmaların ürünü olduğunu iddia ettiği ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’i neredeyse tüm ayrıntılarına kadar tartışıp, formüle edip, kamuoyuna sunmayı becerdiği halde, her nasılsa, seçimin en hayati konusu olan aday belirlenmesini akıl almaz bir şekilde hep erteledi. Ama tabii bu sadece görünürde böyle idi. Muhtemelen söz konusu partilerin liderleri ne yaptıklarını gayet iyi bilmektedirler. Her biri kendi özel hesapları gereği adaylık konusunun en son anda adeta bir olup-bitti ile halledilmesini istemektedir. Bu konuda aralarında bir tür zımni anlaşma var gibidir.

Kılıçdaroğlu’nun Adaylığının CHP’li Destekçileri

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak III

CHP genel başkanının adaylığı parti içinde dile getirilmeye başlandığında, bu adaylığa destek gerekçelerinin oldukça farklı olduğu görülür. Kılıçdaroğlu’nun üç farklı destekçisi vardır. Birinci kategoride bu adaylığı, zaferine samimi bir şekilde inanarak destekleyenler bulunur. Onları, CHP genel başkanının adaylığını gerçekçi bulmadıkları, kazanmasının imkânsızlığını öngördükleri halde, oyun-bozucu duruma düşmemek ya da kariyerlerini korumak için desteklemek zorunda kalanlar izler. Üçüncü kategoride ise, farklı iktidar odaklarıyla ilişkileri nedeniyle bu adaylığı sinikçe destekleyen CHP’liler vardır.

Kürt hareketinin Anlaşılması Zor Kılıçdaroğlu Aşkı

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak IV

2023 seçimlerinde Erdoğan’ın yenilgisini ya da onun gücünü yitirmesini hedefleyecek bir seçim taktiğinin belirlenmesi, aslında CHP, Kürt hareketi ve sol için söz konusu olabilirdi. Çünkü iktidarın seçimlerde alacağı bir yenilgi ya da Erdoğan’a çok pahalıya mal olacak bir seçim galibiyeti, esas olarak onlar için büyük bir kazanım anlamına gelirdi. Bir başka ifadeyle diğer partilerin aksine CHP, Kürt hareketi ve sol için, seçimlerde bu hedeflere ulaşmak dışında bir gizli hesap söz konusu olamazdı.

Türkiye İşçi Partisi ve Kürt Hareketi

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak V

Seçime giden süreçte TİP, Emek ve Özgürlük İttifakı’nın bir üyesi olarak, milletvekili seçimlerinde bazı yerlerde HDP adaylarını destekleyeceklerini, bazı yerlerde de kendi bağımsız adaylarını çıkaracaklarını ilan etmişti. Ancak TİP’in bağımsız aday gösterme politikasını gerekçelendirişi, söz konusu ittifakın ne derece tutarlı bir üyesi olduklarını sorgulatır bir nitelikteydi. O kadar ki TİP’in pek çok sözcüsü, kimi yerlerde ‘HDP ile yarışma’’ içinde olmaktan söz etmekteydiler. Oysa TİP beş yıl önce parlamentoya HDP seçmeninin ve elbette ağırlıklı olarak da Kürt seçmenin oyları ile temsilci göndermiş bir sol partiydi. 2018 seçimlerinde HDP listesinden parlamentoya giren TİP’liler, HDP yetkilileri ile daha önce yaptıkları anlaşmaya uygun olarak parlamentoda TİP milletvekili olarak çalışmışlardı.

Sol Entelektüeller ve Seçim Sonuçları

 

Türkiye Siyasetine Seçimler Aynasından Bakmak VI

Buraya kadar tüm söylenenlere bakıldığında, Türkiye siyasetinde 2023’ün ilk yarısında yaşananlarda adeta bir kaçınılmazlık varmış gibi düşünülebilir. CHP’nin kadim antidemokratik örgütsel gelenekleri ve bu parti içindeki hiziplerin birbirleriyle rekabetleri dikkate alındığında, oradan iktidarı zorlayacak bir adayın çıkmasının daha baştan imkânsız olduğu pekâlâ söylenebilir. Yine doğası itibariyle İyi Parti’nin Türkiye’nin bir nebze olsun demokratikleşmesi yönünde atılacak adımlara katkıda bulunabileceğini düşünmek de hayalcilik olabilir. Öte yanda Mayıs 2023 seçimlerine giden süreçte siyasi İslam kökenli partiler için parlamentoda temsil edilme hesapları dışında bir seçim sorununun olmayacağı da Türkiye siyasetini birazcık olsun tanıyan bir gözlemci için adeta kesin gibidir.